T.C. Mİllî Eğİtİm BakanlIğI
İSTANBUL / FATİH - İstanbul Erkek Lisesi

Eski Müdürlerimiz

Mehmet Nadir Bey 1884-1896

 

Mehmet Nadir 1856 yılında Sakız adasında fakir bir ailenin çocuğu olarak doğdu. İlk ve orta öğrenimini Bursa'da Askeri İdadi'de sınıf birincisi olarak, lise tahsilini ise İstanbul Kuleli Askeri Lisesi'nde tamamladı. Yüksek öğrenimine Harbiye'de devam ederken kendi isteğiyle Deniz Harp okuluna nakledildi. Bu okuldan Deniz Kurmay Üsteğmeni olarak mezun oldu ve deha denecek derecedeki zekasıyla sivrildiğinden "Divanhane Bahriye Meclisi Başkanlığı"'nda sekreterliğe atandı. 1878 yılında Darüşşafaka'da matematik dersleri vermeye başladı. Mehmet Nadir, Deniz Harp Okulundaki ve Darüşşafaka'daki görevlerinden ayrılarak arkadaşı Hüseyin Avni ile birlikte Londra'ya gitti. 1879-1880 yılları arasında İngiltere'de yüksek gece kurslarına devam ederek riyaziyelerini (matematik) geliştirdiler. Yurda döndüğünde Selanik'li Abdi Kamil Efendi ile tanıştı ve 1882 yılında ortak olarak Şems-ül Maarif adında ilk özel okulu açtılar.

 

 

Mehmet Nadir 2 yıl sonra 1884 yılında Numune-i Terakki adlı kendi özel okulunu açtı. 1891 yılında aynı adla Türkiye'de ilk özel liseyi açtı. 1887 yılında aynı isimli ilk öğrenci dergisini çıkardı.

 

Mehmet Nadir 1895 yılında eğitim teorileri üzerine incelemeler yaptı. 1881-1888 yılları arasında Shakespeare'den de önemli çevirilerde bulundu. Hamlet ilk kez Nadir tarafından Türkçe'ye çevrildi.

 

1896 yılında II. Abdülhamit'in yerine Reşat Efendi'yi tahta geçirmek için bir plan hazırlandığı ve planı oluşturanların bir kısmının Numune-i Terakki öğretmeni olmaları ve Mehmet Nadir'in de olaydan haberdar olduğu öğrenildikten sonra Numune-i Terakki 120.000 kuruşa satın alınarak devletleştirildi, okulun kadrosu dağıtıldı.

 

Okulu elinden alınan Mehmet Nadir ise saraya bağlı olan Tophane'deki Aşiret Mektebi'ne 9000 kuruş maaşla müdür atandı. 5 yılın ardından 1902 yılında "Cemiyeti Rusumiye" (vergi dairesi) üyeliğine tayini çıktı ancak burada bulunması sakıncalı bulunarak 5000 kuruş maaş ile önce Kastamonu İli Maarif Müdürlüğü'ne oradan da 1903 yılında Halep Maarif Müdürlüğü'ne tayin edilerek İstanbul'dan uzaklaştırıldı.

 

Mehmet Nadir ilk kez bu dönemde 1900 yılında, Fransa'da yayınlanan "I'Intermediaire des Mathematiciens" dergisi ile yazışmaya başladı. Verdiği yanıtlar arasında en çok ses getireni ise A. Boutin adındaki matematikçinin 1897 yılında dergiye gönderdiği bir soruya yanıt alamaması ve 1906 yılında ise sorunun tekrarlanması üzerine Mehmet Nadir'in 1908 yılında Halep'ten soruya çözüm göndermesidir. Derginin 10. nüshasında problemin çözümü Mehmet Nadir imzasıyla yayınlandı.

 

Mehmet Nadir 1908 yılında Halep'teki görevinden alındı ve bu sefer de Trablusgarp'a sürüldü. 1911 yılında Trablusgarp'ta İtalyan işgali başlayınca İstanbul'a döndü ancak yine Edirne'ye atandı. 1912 yılında Bulgar işgali başlayınca yeniden İstanbul'a döndü. Kendisine devlet okullarında görev verilmedi adeta sefalete terk edildi. Yardımına Darüşşafaka'da müdür olan eski öğrencisi Fuat Şemsi koştu ve Mehmet Nadir'e yüksek hesap dersinin hocalığı verildi. Bir süre sonra da, Maarif Nazırı Şükrü Bey'in girişimiyle 1915 yılında İnas Darülfünunda (Kızlar Üniversitesi) yüksek hesap dersi hocalığına atandı. Son olarak 1919 yılında eski öğrencisi Salih Zeki'nin yönetimindeki Darülfünun'da sayılar teorisi kürsüsü kuruldu ve Mehmet Nadir bu kürsünün başına getirildi.

 

1916-1927 yılları arasında Mehmet Nadir'in Fen Fakültesi Mecmuası'nda 12 makalesi yayınlandı. Bunlardan iki tanesi özgündür. Bir tanesi A. Boutin'in sorduğu kongürans denklemine 1908 yılında getirdiği çözümü, diğeri ise bölünme işleminde kalan'ın bulunması için önerdiği yeni algoritmayı anlatmaktadır. Mehmet Nadir, tanınmış Alman matematikçisi Felix Klein'e mektup yazarak, önerdiği algoritmanın bilinip bilinmediğini sormuş yanıt olarak bu yönteme şimdiye kadar rastlanmadığı belirtilerek kendisi tebrik edildi.

 

Ayrıca Milli Kütüphane kataloğunda Mehmet Nadir tarafından yazılmış bir kitap mevcuttur: Hesabı Nazari,1926, Milli Matbaa

 

Mehmet Nadir 13 Aralık 1927 yılında Bebek'teki evinde hayata gözlerini kapadı.

 

Numan Bey 1896-1897

 

Memduh Bey 1897-1900

 

Nadir Bey 1900-1903

 

Abdi Kamil Bey 1903-1904

 

Ziya Bey 1904-1906

 

Tevfik Daniş Bey 1906-1908

 

Ebul Muhsin Kemal Bey 1908-1909

 

Ali Reşat Bey 1909-1911

 

Hüseyin Avni Bey 1911-1912

 

Yanyalı Lütfü Bey 1912-1912

 

Ebul Muhsin Bey 1912-1913

 

Coğrafyacı Saffet Bey 1913-1913

 

Süreyya Bey 1913-1914

 

Hüseyin Nazım Bey 1914-1918

 

Şakir (Seden) Bey 1918-1919

 

Akil Bey 1919-1920

 

Feridun Bey 1920-1921

 

Fuat Bey 1921-1921

 

Ali Haydar Bey 1921-1923

 

Şemseddin Bey 1923-1924

 

Yanyalı Lütfü Bey 1924-1925

 

Hüseyin Besim Bey 1925-1926

 

Celal Ferdi Gökçay 1926-1936

 

Şerif İnan 1936-1939

 

Celal Ferdi Gökçay 1939-1947

 

İstanbul Erkek Lisesi'nin sembol olmuş müdürü ...

 

 

Celal Ferdi 1889 yılında İnebolu'da doğdu. 1905'te Edirne İdadisini bitirdikten sonra 1910'da Darülfünun'da Edebiyat Fakültesi'nden mezun oldu.

 

Üniversiteden sonra yedek subay olarak orduya katıldı. I.Dünya Savaşı'nda Kafkasya'da İran Cephesi'nde savaştı. Sibirya'ya esir olarak gönderildi. Kaçmayı başaran ve Türkiye'ye dönen Celal Ferdi sırayla Vefa, Üsküdar ve Kuleli liselerinin tarih öğretmenliğinde bulundu.

 

1927 yılında geldiği İstanbul Erkek Lisesi'ndeki görevinde üstün başarı gösterdi. Zamanının en büyük eğitimcisi olarak tanındı.

 

1936-1939 yılları arasında Edirne'de Trakya Talebe Müfettişliği yaptı. 1939-1940 ders yılında tekrar çok sevdiği İstanbul Erkek Lisesi Müdürlüğüne döndü.

 

25 Ağustos 1947 yılında vefat etti. Tüm gazeteler vefatını büyük bir kayıp olarak duyururken, o dönemde 8 sayfa çıkan Tanin Gazetesi, Celal Ferdi'ye 1,5 sayfa yer verir.

 

Onun müdürlüğü yıllarında İstanbul Erkek Lisesi ile İstanbulspor Kulübü ve Sakarya İzci Oymağı ayrılmaz bir bütündü.

 

Karacaahmet Kabristanı'nda ki mezar taşı üzerinde İstanbul Erkek Lisesi'nin arması yer almaktadır.

Salim Atalık 1947-1949

 

Ali Rıza Özkut 1950-1951

 

Ahmet Özbey 1951-1960

 

Selman Erdem 1960-1961

 

Halit Özler 1961-1966

 

Muammer Yüzbaşıoğlu 1966-1976

 

Sami Ertek 1976-1979

 

Mahir Yeğmen 1979-1997

 

Kadriye Ardıç 1997-2000

 

Fatma Tan (Vekaleten) 2000-2003

 

Sadık Tanyeri Akkuş 2003-2004

 

Adnan Ersan 2004-2010

 

Dr. Sakin Öner 2010-2012

 

Hikmet Konar 2015-2018

 

Fatih Güldal  2018-2020

Paylaş Facebook  Paylaş twitter  Paylaş google  Paylaş linkedin
Yayın: 07.12.2012 - Güncelleme: 27.03.2023 10:30 - Görüntülenme: 15707
  Beğen | 21  kişi beğendi